Jaki Duch

„Duch wyprowadził Jezusa na pustynię” (Mk 1:12).

Pierwsza Niedziela Wielkiego Postu zachęca nas do odpowiedzi na pytanie, jaki duch mnie prowadzi? Czy jest to duch pokoju, czy niepokoju? Czy jest to duch radości, czy smutku? Czy jest to duch nadziei, czy rozpaczy?

Jak pouczał święty Ignacy Loyola, a także święty Paweł Apostoł tego ducha rozpoznajemy po owocach, jakie dostrzegamy w naszym życiu. A zatem możemy również inaczej zadać powyższe pytania: Czy jestem wypełniony pokojem, radością i nadzieją? Czy raczej jestem niespokojny, smutny i bliski rozpaczy?

Każdy z nas odpowiada na te pytania we własnym sercu. Na pewnym poziomie życia duchowego może dochodzić do wewnętrznej walki między tym, co dobre, a tym, co złe. Walczą o nas aniołowie, ale walczą również złe duchy. Od nas samych zaś zależy, w którą stronę się zwrócimy. Pan Jezus i biblijny Noe pozostali wierni przymierzu z Bogiem i dlatego udało im się pokonać siły nieprzyjacielskie, które chciały nimi zawładnąć.

Może zastanawiacie się dlaczego życie duchowe jest takie ważne. Jest ono ważne, ponieważ to w głębi serca ludzkiego rodzą się dobre i złe intencje. Można powiedzieć, że wszystko tam się rozpoczyna. Wojny, które toczą się na świecie mają swój początek w umysłach ludzi takich samych jak my.

Wszyscy pamiętamy historię ze Starego Testamentu związaną z Arką Noego. Wówczas tylko jeden człowiek i jego najbliższa rodzina nie została zniszczona przez wody potopu. Miłosierny Bóg pobłogosławił Noego, gdyż ten nie uległ szaleństwu współczesnych mu ludzi, który zagłuszyli są duszę na delikatny głos Ducha Świętego. Podobnie i nas zachęca Pismo Święte, aby oczyścić nasze duchowe oczy i uszy. Możemy wykorzystać właściwie tegoroczny Wielki Post, aby odnowić nasze przymierze chrzcielne z Panem Bogiem. Możemy przystąpić do sakramentów spowiedzi i Najświętszej Eucharystii, aby znowu wlał się pokój do naszych niespokojnych serc. Możemy rozpocząć czytać Biblię, aby tam odnaleźć nadzieję na przyszłość. Możemy też zaangażować się w dzieła charytatywne, aby podzielić się naszą radością ze smutnymi i biednymi ludźmi.

Wybór zależy do nas samych, którzy jesteśmy powołani do życia przez Ducha Bożego, a nie ducha tego świata.  

Rozwody w kraju

„I ślubuję, że Cię nie opuszczę aż do śmierci”… No chyba, że się jednak nie dogadamy. A nie dogadujemy się coraz częściej – z dekady na dekadę zwiększa się w Polsce liczba rozwodów. Chociaż według badań naukowców rozwód powoduje więcej stresu niż poważny wypadek, śmierć bliskiego członka rodziny, ciężka choroba, a nawet pobyt w więzieniu. To i tak w Polsce liczba rozwodów wynosi około 35 procent. Warto wspomnieć, że równocześnie maleje liczba ślubów kościelnych, a nie związków.

Umiłowani w Chrystusie, Siostry i Bracia,

Słowo Boże przygotowane na dzisiejszą niedzielę ma na celu wskazać chrześcijanom pewną i wolną od utrapień drogę, którą mają kroczyć. Mówi nam jak przypodobać się Panu, a także szczęśliwie przeżyć swoje życie. Święty Paweł podkreśla potrzebę „troszczenia się o sprawy Pana”, a do nich należą codzienna modlitwa, lektura Pisma Świętego i niedzielna Eucharystia. Wiemy, że rodzice i ludzie świeccy mają swoje własne codzienne obowiązki, które muszą najpierw wypełnić w swoich domach. Jednak nie powinni oni nigdy dyspensować się od udziału w praktykach religijnych. Gdyż poprzez obniżenie poziomu duchowości nasze wzajemne relacje również ulegają osłabieniu, a nawet się rozpadają.  

Dlatego więc bardzo potrzebujemy światła Słowa Bożego, aby wyzwolić się z naszych ciemności i grzechów. Potrzebujemy inspiracji i pouczenia od samego Boga, aby nasze serca nie twardniały coraz bardziej. By się nie okazało, że w końcu na własne życzenie znajdujemy się na pustyni samotności i desperacji.

Wielu zaś ludzi zaczyna mieć wyrzuty wobec Boga dopiero wtedy, gdy sytuacja rodzinna staje się beznadziejna. A przecież wcześniej zapominali oni o tym, aby wspólnie klękać do modlitwy i czytać Pismo Święte. Zapominali o tym, że są tylko słabymi ludźmi, którzy ciągle potrzebują opieki i błogosławieństwa Bożego.

Podróżując pociągiem usłyszałem pytanie matki skierowane do swojej córki czy w tym roku przyjmuje księdza po kolędzie. Odpowiedź kobiety w średnim wieku była zaskakująco bezpośrednia: „Po co będę zapraszać do swego domu tych przychodzących księży? Czy nie mam innych ważniejszych spraw na głowie?” Oczywiście, że tu nie chodziło o samo tylko przyjęcie księdza do swego domu, ale raczej o otwarcie drzwi Chrystusowi, który chce nas zobaczyć i z nami się spotkać w naszym domu.  

Psalmista dzisiaj nas zachęca aby „słysząc głos Pana, nie zatwardzać swego serca” (Ps 95). Choć wielu już to swoje serce zamknęło na cztery spusty i nie chce żadnego kontaktu z Bogiem. Wiemy, że w niedługiej przyszłości przyjdzie taki dzień, w którym zostaniemy poproszeni o zdanie sprawy ze swego życia. Wówczas okaże się czy tak naprawdę uważnie słuchaliśmy słów Pańskich i czy wypełnialiśmy Boże przykazania.

Nauka ewangeliczna rzeczywiście jest zdumiewająca, a my mamy do niej dostęp w czasie każdej Mszy świętej w kościele. Słowo Boże może wypędzić złe duchy z naszego życia, a także przepędzać te, które niszczą nasze relacje z bliźnimi. Możemy skorzystać z zaproszenia Jezusa Chrystusa do naszego życia, ale możemy także bezczelnie Go zapytać: „Czego Ty chcesz od nas? Pomimo, że wiemy iż jest Świętym Boga możemy Go wyprosić z naszego życia na naszą własną zgubę. I niestety wielu tak obecnie czyni. Wolą oni żyć na własną rękę niż z błogosławieństwem Bożym. Miotają się oni bardzo i często głośno krzyczą na ulicach i w mediach. My zaś jako chrześcijanie przyjmujemy z wiarą naukę biblijną, która nawet duchom nieczystym rozkazuje i są jej posłuszne. Poprośmy dzisiaj Syna Bożego, aby przyszedł do naszych serc, a także pobłogosławił nas ręką kapłańską w imię Ojca, i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Rekolekcje Wielkopostne

Rozpoczynamy Wielki Post. Zapewne podjęliśmy różnego rodzaju postanowienia pokutne i modlitewne. W tym roku czas pokuty w Kościele zbiegł się ze smutnymi wydarzeniami na Ukrainie. Zapewne wiele pytań o sens życia, strach i niepewność nam towarzyszą. Dlatego warto w tym świętym czasie sięgnąć po dobrą lekturę duchową, aby znaleźć odpowiedzi na dręczące nas pytania i znaleźć światło na przyszłość.

Na tegoroczne rekolekcje chciałbym zaproponować teksty świętych Ojców Kościoła, takich jak Klemens Rzymski, Leon Wielki, Jan Chryzostom, Ireneusz, a także święty Augustyn. Każdy z nas może wybrać sobie kogoś z powyższych autorów i klasyków duchowości chrześcijańskiej, aby razem z nimi dobrze przeżyć ten święty czas rekolekcyjny.

Zatrzymajmy się dzisiaj na Wykładzie Ewangelii św. Ambrożego, który żył w latach 339–397. Był pisarzem łacińskim, który został ogłoszony Doktorem Kościoła. Po krótkiej karierze urzędnika państwowego został wybrany biskupem Mediolanu. Był znakomitym organizatorem i obrońcą Kościoła. Jako pisarz zasłynął z mów, pism egzegetycznych o Piśmie Świętym, traktatów teologicznych oraz hymnów kościelnych. Jest jedną z postaci dominujących w Kościele w IV wieku po narodzeniu Chrystusa. Pod jego wpływem nawrócił się Augustyn.

Według świętego Ambrożego Królestwo Boże jest dawane tym, którzy o nie proszą. Zwraca on uwagę na to, że odejście z domu rodzinnego w przypadku chrześcijan oznacza opuszczenie wspólnoty Kościoła. Dodaje: „Co jeszcze bardziej oddala, to odejść od siebie samego, odłączyć się nie przestrzenią, lecz postępowaniem, i jakby wziąć rozwód z dobrym postępowaniem. Albowiem kto od Chrystusa się odłącza, jest wygnańcem z ojczyzny”.

Zobaczmy jak wielu naszych bliskich – krewnych i sąsiadów rezygnuje z uczestnictwa w sakramentach świętych. Problem nie wydaje się wcale banalny, gdyż jak zauważa Ambroży, chodzi tutaj o coś znacznie więcej niż opuszczenie tylko wspólnotowej modlitwy liturgicznej. Zazwyczaj ludzi, którzy nie przystępują do sakramentów świętych, takich jak spowiedź święta i Najświętsza Eucharystia, mają nieuporządkowane życie duchowe i moralne. Oczywiście, że nie musi to być regułą. Jednak wiemy dobrze, że u kogo Bóg jest na pierwszym miejscu, wszystko inne też jest na swoim miejscu. Tę świętą regułę można również przedstawić negatywnie, tzn. u kogo Boga nie ma na pierwszym miejscu, wszystko inne się komplikuje i gmatwa.

„My jednak nie jesteśmy obcymi i przechodniami, ale współobywatelami świętych i domownikami Boga (Ef 2, 19); choć byliśmy z dala, jednak staliśmy się bliscy we krwi Chrystusa (Ef 2, 13). Nie bądźmy źle usposobieni względem tych, którzy powracają z dalekiej krainy, bo i my byliśmy w krainie odległej, jak o tym poucza Izajasz: „Tym, którzy siedzieli w krainie cienia i śmierci, wzeszła światłość” (Iz 9, 1). A więc owa daleka kraina jest w cieniu śmierci, my zaś, dla oblicza których tchnieniem jest Chrystus Pan (Lm 4, 20), żyjemy w cieniu Chrystusa – pisze dalej Ojciec Kościoła. Naszym zadaniem jest troska i modlitwa wstawiennicza za tych, którzy pogubili się na swojej drodze życia. Na to jest Wielki Post.

„Stał się głód w owej krainie” – pisze Ewangelista. Głód nie pożywienia, ale dobrych czynów i cnót. A jakież są dokuczliwe głody? Kto bowiem odchodzi od słowa Boga, ten głoduje, bo nie samym chlebem człowiek żyje, ale każdym słowem, które pochodzi z ust Boga (Mt 4, 4). Kto odchodzi od źródła, jest spragniony; kto od skarbu się odsuwa, jest biedny; kto odstępuje od mądrości, głupim się staje; kto odsuwa się od cnoty, marnieje. Słusznie więc ów syn zaczął cierpieć niedostatek, bo porzucił skarby mądrości i wiedzy Bożej oraz wspaniałość niebiańskich bogactw. Syn marnotrawny począł głód cierpieć.

Dobrze jeśli uświadamiamy sobie swoje najgłębsze potrzeby i pragnienia. Dobrze jeśli potrafimy w przypadku choroby szukać pomocy u lekarzy. Gorzej się dzieje, gdy człowiek się podda. Stwierdzi, że wszystko nie ma sensu. Gdy utraci chęć do poprawy i zmiany samego siebie. Na szczęście syn marnotrawny odbił się od dna. „Wtedy wszedł w siebie i rzekł: Iluż to najemników w domu ojca mego ma dość chleba”. Słusznie powiedziano: „wszedł w siebie”, bo wyszedł był z siebie. Kto bowiem do Pana powraca, wraca do siebie, a kto odchodzi od Chrystusa, siebie się wyrzeka – wyjaśnia święty Ambroży.

Wydaje się, że ludzie współcześni, szczególnie w świecie zachodnim zatracili już poczucie sacrum. Oczywiście ten proces nie dokonuje się gwałtownie. Zazwyczaj dzieje się to stopniowo. Najpierw przestaję systematycznie przychodzić na niedzielną Eucharystię, później tracę potrzebę co miesięcznej spowiedzi, następnie ulegam pokusom i zaczynam popełniać grzechy. W pewnym momencie jest już tak źle, że relacje z Bogiem i bliźnimi zaczynają się rozpadać. Wówczas dopada mnie złość na samego siebie, beznadziejność, może nawet depresja. Moi bliscy i przyjaciele dziwią się co stało się z tym człowiekiem.

Doktor Kościoła stwierdza, iż „syn nie znalazłby się w owej smutnej krainie, gdyby nie oddalił się od ojca”. Dlatego strzec się należy, abyśmy pojednania z Bogiem nie odkładali. Ojciec Miłosierdzia łatwo przebacza, jeśli się usilnie o to prosi. A przeto nauczmy się, jak należy zwracać się do Boga na modlitwie. Mówmy do Niego często: „Ojcze nasz”.

Jakże miłosierny, jak łaskawy jest Bóg, skoro znieważony wzruszył się mianem Ojca, jakie usłyszał od grzesznego dziecka. „Ojcze – mówi – zgrzeszyłem przeciw Bogu i przeciw tobie”. To jest pierwsze przyznanie się przed Stwórcą, Panem miłosierdzia, naszym Sędzią. Choć Bóg wie wszystko, oczekuje jednak głosu naszego przyznania się do winy w sakramencie pokuty.

Droga Siostro i drogi Bracie, daremnie chciałbyś ukryć cośkolwiek przed Tym, którego oszukać nie zdołasz; bez obawy wyznaj to, o czym wiesz, że Mu jest już znane. Wyznaj szczerze, aby wstawiał się za tobą Chrystus, mamy przecież w Nim orędownika u Ojca (1 J 2, 1); niech Kościół prosi za tobą, niech lud swym płaczem cię wspiera. Nie lękaj się, że nie uprosisz. Pośrednik obiecuje ci przebaczenie, opiekun zapewnia łaskę, obrońca oświadcza, iż dzięki ojcowskiej łaskawości nastąpi pojednanie. Wierz, bo to jest prawdą; bądź spokojny, bo to jest mocą. Chrystus ma powód, aby wstawiał się za tobą, bo nie umarł za ciebie daremnie (Ga 2, 21). I Ojciec ma powód, żeby ci przebaczyć. Spieszy ci naprzeciw Ten, który słyszał, jak rozmawiałeś z sobą we wnętrzu swego serca. Słyszy cię, gdy jesteś jeszcze daleko, i biegnie ku tobie, aby nikt ci nie przeszkodził; obejmuje cię. W biegu ukazuje się Jego uprzednia wiedza, w obejmowaniu łaskawość i uczucie ojcowskiej miłości. Obejmuje cię za szyję, aby leżącego podnieść. Obciążonego grzechami i schylonego ku temu, co jest ziemskie, skierować ku niebu, abyś tam szukał Stwórcy. Obejmuje cię za szyję Chrystus, aby z twego karku zdjąć jarzmo niewoli i twoją szyję poddać słodkiemu jarzmu... W taki sposób obejmuje cię, gdy wracasz. Wróćmy więc do Pana w tym czasie rekolekcji poprzez spowiedź świętą i przyjęcie Eucharystii.