Dar pokoju

„Nawet w nocy serce jego nie zazna spokoju" (Koh 2,23)

Współczesny świat żyje w niepokoju. Podczas spotkania w Rzymie papież Leon XIV poprosił młodzież o modlitwę w intencji pokoju. Prawdopodobnie i jego serce w nocy nie zaznaje spokoju. Tak dzieje się z każdym sercem człowieka, który nie pozostaje obojętny na cierpienie świata.

Niedawno uczestniczyłem w międzynarodowym spotkaniu w Izraelu, dokładnie kilka dni przed rozpoczęciem kolejnego konfliktu zbrojnego. Od pierwszego dnia przeżywaliśmy bezsenne noce, ponieważ musieliśmy być przygotowani na alarm przeciwrakietowy, który mógł się odezwać w każdej chwili. Wtedy trzeba było uciekać do schronów znajdujących się w każdym budynku.

Widziałem smutek na twarzach wszystkich Izraelczyków, z których większość pragnie nie wojny, lecz pokoju. Spotykaliśmy się z Żydami, muzułmanami i chrześcijanami, którzy starają się o pojednanie między zwaśnionymi stronami. W Jerozolimie, przy Ścianie Płaczu, zanosiliśmy modlitwę o pokój dla świata, a w uszach brzmiały nam słowa Koheleta: „Marność nad marnościami – wszystko jest marnością", gdy brakuje pokoju.

Umiłowani w Chrystusie, Siostry i Bracia,

Co mamy czynić jako chrześcijanie, jeśli nasze serce nawet w nocy nie zaznaje spokoju? Odpowiedź daje nam dzisiaj święty Paweł Apostoł w Liście do Kolosan:

„Dążcie do tego, co w górze, gdzie przebywa Chrystus, zasiadający po prawicy Boga" (Kol 3,1). To od Niego należy oczekiwać Ducha Świętego, czyli Ducha, który obdarza pokojem.

Zastanówmy się: czy my rzeczywiście dążymy do tego pokoju, który jest w górze, a nie czasem do tego, co ziemskie? Dzieje się tak, gdy sprawy materialne stawiamy ponad sprawami duchowymi. Policzmy czas, który w ciągu dnia, tygodnia, miesiąca, roku poświęcamy na modlitwę o pokój.

Wierzymy, że jeśli tak jak Jezus Chrystus będziemy się modlić do naszego Ojca niebieskiego, to otrzymamy dar Ducha Świętego, a więc dar pokoju. Wiemy też dobrze, że modlitwa to „obumieranie dla świata i ukrywanie naszego życia z Chrystusem w Bogu". A to jest dość trudne. Nikt przecież nie chce dobrowolnie umierać, jeśli nie musi. Dopiero jednak, gdy naprawdę zaczynamy modlić się jak Chrystus, wówczas uciszają się wszelkie burze, które nas nawiedzają.

W jaki więc sposób mamy troszczyć się o spokój naszego serca, a zarazem o pokój dla całego świata? Święty Paweł ponownie nas poucza: „Zadajcie więc śmierć temu, co przyziemne w członkach waszych: rozpuście, nieczystości, namiętności, złej żądzy i chciwości" (Kol 3,5). A przede wszystkim: „Przyobleczcie człowieka nowego, który się odnawia ku poznaniu Boga według obrazu Tego, który go stworzył" (Kol 3,10).

Nie potrzebujemy już szukać różnic między nami, lecz raczej dostrzegać Jezusa Chrystusa obecnego w drugim człowieku. Nie musimy się więcej bogacić w dobra materialne, ale raczej prosić o dary Ducha Świętego, a szczególnie o dar pokoju. Albowiem „błogosławieni ubodzy w duchu, do nich bowiem należy królestwo niebieskie" (Mt 5,3).

Sny Opiekuna

„Oto anioł ukazał się Józefowi we śnie, gdy powziął tę myśl" (Mt 1:20).

Współczesne badania psychologiczne pokazują, że sny pomagają adaptować się do pewnych sytuacji w naszym życiu. Mogą być pomocne w znalezieniu strategii rozwiązywania istotnych problemów. Właśnie tak było w przypadku świętego Józefa, kiedy to po zaślubinach z Maryją, dowiedział się, że jest brzemienna za sprawą Ducha Świętego.

W Biblii mamy wiele przykładów, że Bóg przemawia do człowieka przez sny, polecając mu jakieś zadanie do wykonania. Jest to pewnego rodzaju sposób nawiązywania kontaktu Boga z człowiekiem. W opisie ewangelicznym czytamy o aniele Pańskim, który ukazał się Józefowi we śnie i przemówił do niego. Ponieważ święty Józef miał dobry kontakt ze sobą, potrafił od razu skorzystać z tego snu.

Święty Jan Chryzostom zauważa: „Anioł przychodzi do Józefa we śnie, aby ukazać jego wielką wiarę. Nie potrzebował on wizji na jawie, jak wielu proroków, lecz jego dusza była tak czysta i otwarta na Boże natchnienia, że wystarczyło mu objawienie podczas snu." To właśnie ta czystość duszy pozwoliła Józefowi przyjąć Boże przesłanie bez wahania.

Święty Augustyn pisze: „W snach Józefa objawia się Boża pedagogia – Stwórca przemawia do niego językiem, który może zrozumieć człowiek sprawiedliwy, którego serce jest gotowe na przyjęcie Bożej woli. Józef nie pytał o znaki ani dowody, lecz w pokorze przyjął powierzoną mu misję."

Ks. Józef Augustyn, jezuita, wyjaśnia, że trzeba być dobrym człowiekiem, aby mieć dobre sny. Dzieje się tak dlatego, że sny są również odbiciem naszego życia. Do snów należy podchodzić pozytywnie. Nie należy się ich bać. Wówczas możemy z nich skorzystać tak, jak uczynił to święty Józef. Nie zawahał się wziąć do siebie Maryi, swej małżonki. Potrafił właściwie zinterpretować swoje sny, bo jego serce było czyste, a także czyste były jego intencje względem swojej małżonki i jej Dziecka poczętego z Ducha Świętego.

Święty Hieronim podkreśla tę prawdę w swoich komentarzach: „Józef rozumiał sny, ponieważ żył w prawdzie. Jego codzienne posłuszeństwo Prawu i sprawiedliwość przed Bogiem przygotowały go do rozpoznania głosu Boga nawet pośród ciemności nocy i wątpliwości."

Święty Efrem Syryjczyk dodaje: „Trzykrotnie Bóg przemówił do Józefa przez sny: aby przyjął Maryję, aby uciekał do Egiptu i aby wrócił do ziemi Izraela. Za każdym razem Józef odpowiadał natychmiastowym posłuszeństwem, bez pytań i zwłoki. Oto przykład duszy, która w ciszy rozpoznaje głos Boży."

Módlmy się zatem o wewnętrzną czystość świętego Józefa, aby Pan Bóg mógł posłużyć się bezpośrednio snami również w naszym życiu. Prośmy o łaskę umiejętności słuchania Boga we wszystkich okolicznościach, także w tych najbardziej nieoczekiwanych, jak to miało miejsce w życiu Opiekuna Świętej Rodziny. Amen.

Modlitwa o poranku

Dzisiejsza niedziela kieruje naszą uwagę ku fundamentalnemu pytaniu o rozpoznawanie obecności Boga w naszym życiu. Święty Augustyn w swoich "Wyznaniach" pisze: "Niespokojne jest serce człowieka, dopóki nie spocznie w Tobie, Boże". Te słowa szczególnie współbrzmią z dzisiejszą liturgią.

Ojcowie Kościoła często podkreślali, że poznanie Boga nie jest jedynie kwestią intelektualnego wysiłku, lecz przede wszystkim osobistego doświadczenia. Święty Jan Chryzostom naucza: "Bóg nie objawia się w blasku i przepychu, ale w cichości serca, które jest gotowe Go przyjąć". To nauczanie przypomina nam, że prawdziwe spotkanie z Bogiem wymaga wyciszenia i otwarcia serca.

Święty Grzegorz z Nyssy porównuje naszą duchową podróż do wchodzenia na górę - im wyżej się wspinamy, tym bardziej uświadamiamy sobie nieskończoność Bożej miłości i własną małość. To paradoksalne doświadczenie: im bliżej jesteśmy Boga, tym bardziej zdajemy sobie sprawę, jak wiele jeszcze przed nami.

W dzisiejszych czasach, gdy świat przepełniony jest hałasem i rozproszeniem, szczególnie potrzebujemy tej mądrości Ojców Kościoła. Święty Efrem Syryjczyk przypomina nam: "Modlitwa jest kluczem do poranka i zasuwą wieczoru". W tym prostym zdaniu zawiera się głęboka prawda o rytmie życia chrześcijańskiego - życia, które powinno być przeniknięte świadomością Bożej obecności.

Należy również wspomnieć o nauce świętego Cypriana z Kartaginy, który podkreślał znaczenie jedności Kościoła i wzajemnej miłości między wiernymi. "Nikt nie może mieć Boga za Ojca, kto nie ma Kościoła za matkę" - te słowa przypominają nam o znaczeniu wspólnoty wierzących w naszej duchowej wędrówce.

Drodzy Bracia i Siostry, niech te słowa Ojców Kościoła będą dla nas drogowskazem w rozpoczynającym się tygodniu. Pamiętajmy, że nasza wiara nie jest czymś abstrakcyjnym, ale żywym doświadczeniem spotkania z Bogiem, który nieustannie działa w historii i w naszym życiu.

Niech to będzie czas pogłębienia naszej relacji z Bogiem poprzez codzienną modlitwę w ciszy serca oraz uważną lekturę Pisma Świętego.

Zakończmy słowami świętego Ireneusza z Lyonu: "Chwałą Boga jest człowiek żyjący, a życiem człowieka jest oglądanie Boga".

Niech te słowa inspirują nas do szukania Bożej obecności w każdym dniu naszego życia.

Amen.